چگونه عادت های بد خود را ترک کنیم ؟!
شناسایی عادات بد در قدم اول
اول بفهمیم و‌بشناسیم که عادت های بد ما کدام رفتارهای ما هستند ؟! چرا ما آن عادت را بد میدانیم ؟
چه آسیب هایی را بابت این عادت ها متحمل میشویم ؟!
چقدر این عادت ها ما را از اهداف و‌موفقیت مان دور میکند ؟! و مهم تر اینکه چرا نیاز داریم این عادت ها را در خودمان تغییر دهیم ؟!
عادت های بد انواع مختلفی دارند و‌در هر حیطه ای میتوانند شناسایی شوند
مثلا عادات بد غذایی ( خوردن نمک و شکر زیاد ، نخوردن صبحانه ، مصرف بیش از حد چیپس و پفک ، سریع غذا خوردن و …)
عادات بد شخصیتی ( بی نظمی ، بی احترامی کردن ، فریاد زدن ، رانندگی با سرعت بالا ، رعایت نکردن قوانین ،به تعویق انداختن کارها ، متعهد نبودن و … )
تجارب کودکی
عادت های ما از سبک تربیتی و ژنتیک ما گاهی نشأت میگیرد ، از تجارب دوران کودکی . مثلا کودکی که همیشه با گریه یا جیغ زدن به خواسته ی خود رسیده ، عادت میکند که با این روش به اهداف خود دست پیدا کند ، چنین فردی در بزرگسالی هم در مقابل همسرش با دعوا و داد و بیداد کردن سعی در گرفتن حق و خواسته اش دارد و یا در مثال ساده تر فردی که از کودکی شب ها تا دیر وقت مشغول بازی کردن بوده و خواب به موقع و منظمی نداشته ، این عادت را با خود به بزرگسالی میبرد.
خیلی هائز اهمیت هست که بفهمیم از چه زمان عادتی در ما شکل گرفته است ؟! اگر ما به طور مداوم خودمان و رفتارمان را تحت نظر داشته باشیم متوجه عادت های خوب و بد خودمان میشویم … مثلا متوجه میشویم به بهداشت فردی خود روزانه رسیدگی میکنیم ، یا هر صبح صبحانه سالم میخوریم یا عادت های بدی مثل سیگار کشیدن ، قهوه خوردن اول صبح ، تا ظهر خوابیدن و … داریم.
بنویسید
آخر هر روز عادات بدی را که در طول روز داشتید بنویسید و اگر عادت بدی را در همان روز انجام ندادید و موفق به تغییرش شدید را بنویسید .
در مقابل عادات خوبی که دارید یا به روتینتان اضافه کردید را بنویسید تا با عملکرد خود مواجه شوید .
در پایین هر عادت بدی راه حلی برای تغییرش ارائه کنید .
ارزیابی رفتار و احساستان را به صورت مکتوب و روزانه به عاداتتان اضافه کنید تا آگاهانه به سمت تغییر قدم بردارید .
ریشه یابی و پیدا کردن چرایی
در گام اول شاید لازم باشد بفهمیم عادات بد ما چه ریشه هایی درون ما دارند ؟! چگونه و از کی و در پی چه چیزی شکل گرفته اند ؟! نشأت گرفته از چه مسائلی در درون ما هستند ؟!
همه ما ممکن است عادات نه چندان خوب درون خود داشته باشیم که بخواهیم تغییرش دهیم ، عاداتی که کیفیت زندگی ما را تحت شعاع قرار میدهد و باعث میشود احساس خوبی را نسبت به خودمان تجربه نکنیم
همانطور که در اول اشاره کردیم ، از خودتان بپرسید چرا ؟! چه نیازی در درون من با این عادت تأمین میشود ؟!
مثلا چرا نیاز دارم صبح ها قهوه بخورم !؟ چون انرژی کافی برای انجام کارهایم را داشته باشم ؟! چرا اول صبح باید احساس کنم انرژی کافی ندارم ؟! چون شب ها خوب نمیخوابم ؟ یا مثلا بدنم کمبودی از ویتامین ها و املاح را دارد ؟! علت را پیدا کنید و در پی حل آن باشید .
بهانه هایتان را برای ادامه عادت پیدا کنید .
ذهن ما در واقع عادت میکند تا انرژی کمتری را در روز صرف انجام همان کار کند ، مثلا اگر ما هر روز مسواک بزنیم یا دوش بگیریم ، دیگر این کارها انرژی آنچنانی از ما صرف نمیکند ولی وقتی کاری را اولین بار انجام میدهیم یا رفتاری را به روتینمان به تازگی اضافه میکنیم انرژی زیادی را از ما میگیرد ، پس با تکرار یک عمل آن به عادت تبدیل میشود تا انرژی بیشتری بتوانیم ذخیره کنیم و برای انجام آن کار احساس راحتی بیشتری داشته باشیم .
تشویق شدن و گرفتن پاداش در شکل گیری عادت
اگر ما به هر شکلی بابت انجام رفتاری تشویق شویم یا پاداش بگیریم آن رفتار در ما به عادت تبدیل میشود. 
عادات بد به طور معمول چون پاداش و نتیجه سریع تری دارند راحت تر به عادت تبدیل میشوند تا عادات خوب .
مثلا سیگار کشیدن لذت لحظه ای دارد و یا غذاهای ناسالم در همان لحظه به ما احساس لذت میدهند ولی عادات خوب مثل ورزش کردن و غذای سالم خوردن اثر لحظه ای و فوری ندارند و در درازمدت اثرگذاری دارند .
اما اگر ما عادات خوب را طوری انتخاب کنیم که پاداش و تقویت فوری هم همراه داشته باشند میتوانیم آن ها را به روتین خود اضافه کنیم ، مثلا ورزش کردن گروهی و لذت معاشرت با آدم ها ، درست کردن غذاهای سالم به روشی که برایمان لذت بخش باشد و خواندن کتاب در فضایی که برایمان دلنشین و آرامش بخش است و …
انگیزه برای ترک عادت
از خودتان بپرسید چرا میخواهید این عادت را در خودتان ترک کنید ، ادامه دادن این عادت چه آسیبی به شما میرساند و در مقابل ترک این عادت و تغییرش چه فایده ای برای شما دارد ؟ پاسخ به این سوالات در شما انگیزه ایجاد میکند تا بتوانید از پس تغییر عادت بربیایید .
جایگزین کنید
عادات خوب را جایگزین عادات بد کنید ،
مثلا ورزش کردن را جایگزین تلوزیون دیدن های طولانی کنید ، روتین غذایی سالم را جایگزین غذاهای ناسالم کنید . هر چقدر عادات خوب تقویت شوند عادات بد کاهش میابند .
واقع بین باشید
از خودتان انتظار نداشته باشید که به یک باره و در مدت کوتاهی همه عادت های بد را در خودتان تغییر دهید ،
صبوری کنید و در این باره واقع بین باشید ،
اگر شکست خوردید خودتان را سرزنش نکنید و مجدد امتحان کنید . به خودتان فرصت بدهید و کم کم پیش بروید تا بتوانید ادامه دهید ، چون اگر بخواهید فشار زیادی به خودتان وارد کنید ممکن است مسیر تغییر را به کلی رها کنید . پس بدانید که ترک عاداتی که طولانی مدت در شما بوده و یا سالهاست همراه شماست به سرعت اتفاق نمی افتد .
از درمانگر کمک بگیرید
روانشناس میتواند به شما کمک کند تا ریشه های عادات بد را در خودتان پیدا کنید ، به احساسات و هیجانات خود آگاه شوید و با توجه به شرایط و تجاربتان راه حل موثر را برای تغییر این عادات پی بگیرید .